bywajtu

Jak kupcy i rzemieślnicy budowali żeby mieszkać wygodnie i oszczędnie zużywać energie, czyli jak wyglądał średniowieczny dom ekologiczny?

Dziś kilka słów o domu miejskim i jego historii.

Mowa jest o domach jednorodzinnych a nie czynszowych (których dzisiejszą rolę odgrywają bloki mieszkalne i kamienica). W średniowiecznym domu jednorodzinnym dziś mieszkać byłoby trudno, ponieważ ówcześni ludzie mieli zupełnie inne pojęcie prywatności. Dopiero w nowożytności, na początku XIX wieku, pojawiło się pojęcie prywatności, zaczęto myśleć o tym, żeby mieć swój własny pokoik. Wcześniej bywało różnie. Zobrazować to może film "dziewczyna z perłą" - służąca, aby położyć się spać, otwierała klapę od piwnicy gdzie miała tam swoje łóżeczko. Nam trudno byłoby się w takim miejscy dziś wyspać, ale wówczas kto tak myślał?

Wyróżniamy dwie bardzo wyraźne grupy domów miejskich szeregowych -północne i południowe.

Domy Północne to tak zwane domy Hanzeatyckie. Dlaczego nazywamy je domami hanzeatyckimi? Nazwa pochodzi od Hanzy (Ligi Hanzeatyckiej) potężnego zjednoczenia kupieckiego, kontrolującej handel w miastach europejskich - domy hanzeatyckie mają ten sam zasięg co owo zjednoczenie. Obejmuje on tereny od Anglii, przez wybrzeża Francji, Holandię, północne Niemcy, Gdańsk, aż po Estonię, jak również skandynawskie wybrzeża Morza Bałtyckiego. Drugi rodzaj domów miejskich to domy południowe zwane środkowoeuropejskimi.

Czym one się różnią? Dom północny jest w zasadzie domem parterowym, piętra są gospodarcze, a kupcy mieszkają na parterze. W domu południowym pomieszczenia mieszkalne znajdują się na piętrze. Kupcy w domach środkowoeuropejskich korzystają z parteru jak z warsztatu. Domy te mają duży wjazd, przez który mogą dostać się do środka z wozem, natomiast kupcy zamieszkujący morskie wybrzeża nie potrzebują tego typu pomieszczeń na wóz, gdyż po prostu pływają a nie jeżdżą. Odwrotne przeznaczenie parteru i piętra jest najważniejszą różnica między domami południowymi a północnymi.