7 osób
Widoczność: wszyscy
Publikować mogą: wszyscy
Moderacja: tylko niezaufani
Śmigus, Dyngus i Pomlázka
Lany poniedziałek to dziś frajda przede wszystkim dla dzieci. W moim domu, byliśmy z bratem pierwszymy uzbrojonymi osobami, żeby o 8 rano wkroczyć do sypialni rodziców! Potem szybkie śniadanie i obładowani siedmioma butelkami, szykowaliśmy się na wodną wojnę pod blokiem. Zawsze uwielbiałam ten moment i jednocześnie się go bałam.
(mammal/https://www.flickr.com/photos/mammal/5670502386)
Początkowo śmigus-dyngus funkcjonował jako dwa odrębne święta, a więc był Śmigus oraz Dyngus. Poniedziałkowe wielkanocne uroczystości związane były przede wszystkim z pożegnaniem zimy i uczczeniem nadejścia wiosny. Śmigus, oprócz oblewania się wodą, obchodzony był także poprzez symboliczne biczowanie gałązkami. Czynności te, miały oczyścić z wszelakich chorób. Do Śmigusa dołączył Dyngus - zwyczaj dyngusowania (z niemieckiego dingen-wykupywać się), czyli możliwość wykupienia się pisankami i uchronienia od podwójnego lania. Zwyczaj dyngusowania nazywano kiedyś po słowiańsku włóczebnym i związany był także z odwiedzinami bliskich. Dlatego Dyngus, wywodził się ze zwyczaju odwiedzania innych i obdarowywania ich.
(Old Easter Postcard Published by the Ukrainian Legion/http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Easter_card_ukr_leg.jpg)
Natomiast zwyczaj oblewania najczęściej skupiał się na młodych pannach. Miało to wielkie znaczenie, ponieważ im więcej razy taka panna została oblana, tym większe pradopodobieństwo szybkiego wyjścia za mąż. Z kolei temu kawalerowi, który oblał więcej dziewcząt, wróżono wielkie powodzenie w ciągu roku. Obok oblewania, praktykowano także symboliczne chłostanie, które dotyczyło już samych dam. Zwyczaj ten, to po czesku popularna Pomlázka. To tradycja, którą do tej pory można spotkać w niektórych regionach Czech, Słowacji, gdzie nosi nazwę Sibacka, a także w północnych Węgrzech, gdzie nazywa się ją Szibala.
(Christopher Mejia/https://www.flickr.com/photos/chrismejia/4497594625)
A więc to, jak kiedyś wyglądał Poniedziałek Wielkanocny i dlaczego obchodzono go tak, jak obchodzono, dość różni się od tego, jak wygląda dziś. Natomiast o praktykowaniu tradycji śmigusa-dyngusa pamiętają najczęściej tylko najmłodsi. Coś w tym jest, że Wielkanoc to święto dla dzieci, choć pod moim blokiem już rzadko kiedy spotykam wodne gangi. A jak jest w Waszych miastach?
Oblewanie woda panien było trochę taką formą "końskich zalotów" jak to nazywalismy je zdziewczynami w skzole - ciagania za warkocze etc. zatem jesli nikt dziewczyny nie oblal woda to znaczyo mniej wiecej tyle ze nie ma ona powodzenia u chlopakow.
Co ciekawe - pierwszą wzmiankę o tym święcie spotykamy już w XV wieku w dokumencie Dingus Prohibeteur. W akcie tym synod diecezji poznańskiej nakłada niejako prohibicję na to dyngowanie:
Ja lubiłam Lany Poniedziałek...do czasu. Kiedyś, w bardziej mroźną Wielkanoc zostałam oblana, kiedy wracałam do domu. Niestety wylądowało na mnie wiadro wody, a ponieważ do domu miałam kawałek, to całe to "wodne święto" skończyło się dla mnie dość dużym przeziębieniem. Generalnie, kiedy bawią się obie strony i obie strony się oblewają, to jest ok, ale w momencie, gdy jedna strona się bawi, a druga niekoniecznie, to już takie ok nie jest.
Mówi się o tym we wpisach (lub komentarzach do nich):
Czarcie żebro, 
Święta wojna gospodarcza 
Polowanie na jajka 
Wigilijny stół 
Wielkopolskie Siwki